NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
سَعِيدُ بْنُ
مَنْصُورٍ
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
وَهْبٍ
أَخْبَرَنِي
عَمْرُو بْنُ
الْحَارِثِ
أَنَّ
دَرَّاجًا
أَبَا
السَّمْحِ حَدَّثَهُ
عَنْ أَبِي
الْهَيْثَمِ
عَنْ أَبِي
سَعِيدٍ
الْخُدْرِيِّ
أَنَّ
رَجُلًا هَاجَرَ
إِلَى
رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
مِنْ
الْيَمَنِ
فَقَالَ هَلْ
لَكَ أَحَدٌ
بِالْيَمَنِ
قَالَ
أَبَوَايَ
قَالَ أَذِنَا
لَكَ قَالَ
لَا قَالَ
ارْجِعْ
إِلَيْهِمَا
فَاسْتَأْذِنْهُمَا
فَإِنْ أَذِنَا
لَكَ
فَجَاهِدْ
وَإِلَّا
فَبِرَّهُمَا
Ebu Said el-Hudrî'den
rivayet olunduğuna göre,
Bir adam (cihad'a
katılmak için) Yemen'den Rasûlullah (s.a.v.)'in yanına hicret etmiş, Rasûl-i
zi-şan efendimiz de ona;
"Yemen'de herhangi
bir kimsen var mı?" diye sormuş. (Adam);
Annemle babam var,
cevabını vermiş. (Fahr-i kâinat);
"(Buraya gelmen
için) Sana izin verdiler mi?" diye (ikinci bir soru daha) sormuş (O zat
tekrar);
Hayır diye cevap vermiş.
(Bunun üzerine Fahr-i Kâinat efendimiz);
"Dön onlardan izin
iste, eğer izin verirlerse cihada katıl, yoksa onlara hizmet et."
buyurmuştur.
İzah:
Hakim, el-Müstedrek,
II, 103; Beyhâkî, es-Sünenu'l-kübrâ, IX, 29.
Bu hadisin râvilerinden
Derrâc Ebu's-Semh'in ismi Derrac b. Sem'ân'dır. Ahmed b. Hanbel onun rivayet
ettiği hadislerin münker olduğunu söylerken Yahya b. Main onun güvenilir bir
râvi olduğunu söylemiştir. el-Acunî'nin rivayetine göre musannif Ebû Dâvud,
onun Ebu'l-Heysem ve Ebû Sâid el-Hudrî zincirinin dışındaki senetlerle rivayet
ettiği hadislerin tümünün sahih olduğunu söylermiş. Nesâî, Ebu Hatim,
Dârefcutnî Ahmed b. Hanbel gibi hadis otoriteleri de onun sağlam bir râvi
olmadığı görüşünde birleşirlerken, îbn Şahin bu hadisin senedinde bir zayıflık
olmadığım söylemiştir.
Bir önceki hadisin
şerhinde de açıkladığımız gibi, cihad için anne ve babanın izni ancak nafile
cihadlara giderken söz konusudur. Farz-ı ayn olan cihadlar için anne ve babanın
iznini almaya gerek yoktur.
Bu hadis-i şerif ve
benzerleri anne ve babaya itaatin lüzumunun dere cesini ve haklarının büyüklüğünü,
onlara itaatten dolayı kazanılacak sevabın çokluğunu açıkça ifade
etmektedirler. Ulemâdan bazıları bu gibi hadislere bakarak anne ve baba
hakkının cihaddan daha büyük olduğunu söylemişlerdir. Ancak anne ve babanın
kâfir olmaları halinde gerek farz ve gerekse nafile cihad için izinlerini
almaya lüzum yoktur.